De toekomst van energieprijzen
Dynamische energieprijzen en de micro-grid
Supersnelle ontwikkelingen brengen soms onverwachte uitdagingen met zich mee. In een wereld waar zonnepanelen als paddenstoelen uit de grond schieten, duikt er een nieuwe uitdaging op: de toekomst van energieprijzen wordt bepaald door een “eend”.
De opkomst van betaalbare groene energiebronnen zoals zonne- en windenergie schudt de energiemarkt flink door elkaar. Ooit vertrouwden we blindelings op een paar grote energiecentrales om ons te voorzien van stroom, en die stroom word via dikke kabels naar onze huizen en kantoren geleid.
Maar die vertrouwde fossiele centrales brengen al heel lang flink wat nadelen met zich mee, omdat ze voor extreme vervuiling zorgen en serieuze gevolgen hebben voor onze gezondheid en het milieu. Bij de verbranding van de kolen komen bijvoorbeeld giftige stoffen zoals kwik, stikstofdioxide en zwaveldioxide terecht in de lucht en in ons drinkwater. En dat zorgt voor onder andere longproblemen, hart- en vaatziekten, hersenbeschadiging en zelfs vroegtijdige overlijdens.
Eendcurve
Zonne- en windenergie zijn overal aanwezig en aanzienlijk minder vervuilend. Ook wanneer je alle vervuiling tijdens de bouw, gebruik èn ontmanteling volledig meetelt en vergelijkt met de meest schone vorm van fossiele energie. Maar helaas zijn ze afhankelijk van de wisselvalligheden van zonneschijn en windkracht. Hier komt de beruchte “Eendcurve” om de hoek kijken. Deze curve illustreert hoe de energieproductie en -vraag gedurende de dag fluctueren.
Hoe meer zonlicht er is, hoe meer energie zonnepanelen opwekken. En hoe meer zonnepanelen we plaatsen, hoe meer energie we allemaal samen overdag opwekken. Tegelijk blijven we steeds meer elektriciteit afnemen: omdat we onze auto willen opladen, onze warmtepomp moet draaien of omdat we meer elektrisch koken. En dát is exact de grootste uitdaging voor zonne-energie: want dat doen we juist vooral in de avond, wanneer onze zonnepanelen veel minder of niets meer opwekken.
Kortom: hoe meer zonnepanelen en elektrische apparatuur, hoe dieper de dalen overdag en hoe hoger de pieken ’s avonds. Energie-experts noemen het de “eendcurve”. En als je naar de grafiek en foto hieronder kijkt, zie je waarom ze die zo noemen.
Problemen met terugleveren
In sommige regio’s maken ze soms zoveel energie aan dat de kabels van het elektriciteitsnet die energie niet allemaal kunnen transporteren. De zonnepanelen kunnen dan niet alle energie die ze opwekken kwijt en dan liggen ze er op dat moment dus voor niks.
Moeten we dan niet gewoon alleen maar het elektriciteitsnet blijven uitbreiden totdat het wél alle opgewekte energie kan doorsturen? Nee, want dat is extreem inefficient, duur en kost enorm veel tijd. Bovendien ontstaat er zo een nog veel extremere eendcurve, waardoor bij vaste energiecontracten de risico-opslag èn extra heffingen verder zullen toenemen. Zowel de tarieven voor het energienetwerk als de energietarieven blijven dan voor iedereen oplopen.
Gelukkig is er nu wel een strategie om de curve te temmen: de toekomst van energieprijzen zal mede worden bepaald door dynamische tarieven. Het klinkt ingewikkeld, maar het idee is simpel. Je betaalt meer voor stroom tijdens piekuren en minder in de rustigere periodes. Dit stimuleert huishoudens om energie te gebruiken wanneer het aanbod ruim is en de vraag laag, terwijl ze zuiniger omspringen met energie tijdens drukke tijden. Ook het plaatsen van zonnepanelen op het westen, in plaats van op het zuiden, wordt hiermee gestimuleerd. Hiermee helpen we om de pieken in de energievraag af te zwakken en de druk op het elektriciteitsnet te verlichten. Bovendien wordt het energieverbruik over de dag beter verdeeld.
De echte oplossing: de micro-grid
Maar de echte verandering èn oplossing zit in de variatie van energieproductie en -opslag. In plaats van alle energie op één centrale plek op te wekken en dan over lange afstanden te verspreiden, zorgen we ervoor dat energie lokaal wordt opgewekt, direct verbruikt en dat de rest van de energie wordt opgeslagen in elektrische auto’s, warmte of (buurt)batterijen . En die opgeslagen energie kun je gebruiken wanneer de zon even niet schijnt of de wind niet waait.
En wist je dat deze aanpak niet alleen de eendcurve aanpakt, maar ook andere energie-uitdagingen oplost? Stel je voor dat je zelf je eigen energiebron wordt en energie kunt delen met anderen. Bijvoorbeeld, huizen zonder geschikte daken kunnen energie ontvangen van zonnepanelen op nabijgelegen scholen of bedrijven. Dit noemen we een “micro-grid” en het werkt als een kleinschalig energienetwerk waar iedereen zijn steentje aan bijdraagt.
Grote energiebedrijven met vervuilende fossiele centrales zijn dan verleden tijd. Als we allemaal zelf onze energiebron worden, hoeven we het elektriciteitsnet veel minder te verzwaren. Dit is de meest duurzame oplossing en we voorkomen hiermee een collectieve lastenverzwaring op onze energierekening. Dit principe zien we al in actie bij nieuwe zonneparken. En hierdoor besparen we niet alleen kosten, maar vooral ook tijd. En die tijd hebben we hard nodig om snel en slim naar een groenere en duurzamere toekomst van energie(prijzen) te gaan.
Samengevat
De enorme toename van zonne-energie en ons stijgende gebruik van stroom brengen wat serieuze obstakels met zich mee. Maar gelukkig kunnen we dankzij het slimme concept van dynamische energieprijzen en slimme energieproductie en -opslag deze obstakels oplossen en bouwen aan een toekomst waarin energieprijzen duurzaam en betaalbaar zijn. Dankzij de micro-grid kan iedereen zijn steentje bijdragen met zijn eigen “energiebedrijfje” in de eigen woonomgeving!