Het elektriciteitsnet in Utrecht: verleden, heden en toekomst
Utrecht is een provincie met een lange traditie op het gebied van elektriciteit. Al in 1903 werd de eerste stroomcentrale in Utrecht gebouwd, de Centrale Lage Weide in Utrecht. Deze centrale leverde stroom aan de stad Utrecht, de spoorwegen en de industrie. In de loop der jaren kwamen er meer centrales bij, zoals de Centrale Houten in 1918, de Centrale Amersfoort in 1928 en de Centrale Rijnhuizen in 1960. Deze centrales draaiden vooral op kolen, gas en olie.
Tegenwoordig is het elektriciteitsnet in Utrecht veel geavanceerder en gevarieerder geworden. Er zijn meer dan 700.000 huishoudens en bedrijven aangesloten op het net, die samen zo’n 12 terawattuur (TWh) per jaar verbruiken. Daarnaast wordt er steeds meer duurzame energie opgewekt, vooral met zonnepanelen en windmolens. In 2020 had Utrecht een totale capaciteit van 900 megawatt (MW) aan zonne-energie en 300 MW aan windenergie. Deze energiebronnen leveren samen zo’n 2 TWh per jaar op.
De groeiende vraag naar en het aanbod van elektriciteit stellen het elektriciteitsnet voor grote uitdagingen. Het net moet namelijk zorgen voor een betrouwbare, veilige en betaalbare levering van stroom, ongeacht de weersomstandigheden, het tijdstip of de locatie. Maar het net heeft zijn maximale capaciteit bereikt op verschillende plekken in de provincie, waardoor er knelpunten ontstaan. Dit betekent dat er niet genoeg ruimte is om nieuwe aansluitingen te realiseren of om meer duurzame energie terug te leveren aan het net.
Om deze problemen op te lossen, werkt de provincie samen met de netbeheerder Stedin en andere betrokken partijen aan verschillende oplossingen. Zo wordt er geïnvesteerd in de uitbreiding en versterking van het elektriciteitsnet, door bijvoorbeeld nieuwe verdeelstations te bouwen of bestaande stations te verzwaren. Ook wordt er gekeken naar slimme energieoplossingen, waarbij efficiënt of beperkt gebruik wordt gemaakt van het elektriciteitsnet. Dit kan bijvoorbeeld door vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen, door energie op te slaan of door lokaal energie uit te wisselen.
Een van de slimme energieoplossingen die kan helpen om het elektriciteitsnet te ontlasten en te verduurzamen is slim laden van elektrische auto’s. Slim laden betekent dat het opladen van je elektrische auto wordt gestuurd op basis van de dynamische energieprijs, het aanbod van groene stroom of de belasting van het stroomnet. Het oplaadvermogen wordt aangepast aan de wensen van de gebruiker en het stroomaanbod. Zo kun je een auto duurzamer en voordeliger laden.
Wat zijn dynamische energieprijzen?
Dynamische energieprijzen zijn prijzen voor stroom en gas die direct gekoppeld zijn aan de prijzen op de spotmarkten voor elektriciteit en gas. De stroomprijzen kunnen van uur tot uur variëren en de gasprijzen worden per dag vastgesteld. De energietarieven zijn dus pas een dag van tevoren bekend.
Dynamische energietarieven worden beïnvloed door het weer, bijvoorbeeld door de zon en de wind. Als er veel zon of wind is, is er een hoge beschikbaarheid van elektriciteit, waardoor de prijs lager is. Soms kan de stroomprijs zelfs gratis of negatief worden. Dat betekent dat je geld toe krijgt als je stroom verbruikt of teruglevert.
Dynamische energietarieven worden ook beïnvloed door vraag en aanbod. Als er veel vraag is naar stroom of gas, bijvoorbeeld tijdens koude winterdagen of piekuren in de avond, dan is de prijs hoger. Als er weinig vraag is, bijvoorbeeld tijdens warme zomerdagen of daluren in de nacht, dan is de prijs lager.
Met een dynamisch energiecontract kun je profiteren van de dynamische energieprijzen. Je betaalt dan de prijs die de energieleverancier zelf ook betaalt om het in te kopen. Er is ook geen vaste looptijd voor een dynamisch energiecontract. Je kunt dus altijd overstappen naar een andere leverancier of een ander contract.
