Energiemarkten
Wat zijn energiemarkten?
De energienetwerken van de Europese Unie-landen zijn met elkaar verbonden, wat betekent dat de energiemarkten voor elektriciteit en gas Europese markten zijn. Dit zorgt ervoor dat vraag en aanbod van elektriciteit en gas uit heel Europa samenkomen.
Dit opent de mogelijkheid voor energieleveranciers en energiebedrijven om met elkaar te concurreren op deze Europese energiemarkten. Het resultaat is dat consumenten toegang hebben tot betaalbare energie, zelfs als de productie in hun eigen land niet voldoende is om aan de vraag te voldoen.
Energiemarkten zijn plaatsen waar vraag en aanbod van energie samenkomen en de prijs van energie wordt bepaald. Dit heeft invloed op je energierekening, naast andere kosten. Als er veel energie beschikbaar is en er weinig vraag is, wordt de prijs lager.
Maar als er minder energie beschikbaar is, bijvoorbeeld omdat er minder wind is voor windenergie, of als landen minder energie produceren, stijgen de prijzen. Energieleveranciers kopen vaak grote hoeveelheden energie, dus ze weten vrij goed hoeveel ze gemiddeld moeten betalen. Dit is hoe de energietarieven worden vastgesteld door energieleveranciers.
Er zijn verschillende soorten energiemarkten, zoals de termijnmarkt, de dagmarkt en de onbalansmarkt voor elektriciteit, energiemarktplaatsen en de termijnmarkt en de dagmarkt voor gas. Hieronder wordt uitgelegd wat elk van deze markten inhoudt.

Lange termijn energiemarkt elektriciteit
ICE ENDEX
De ICE ENDEX is de markt voor de lange termijn. Hier sluiten twee partijen contracten af om elektriciteit in de toekomst te leveren.
Energieleveranciers kopen elektriciteit vaak een jaar, kwartaal of maand van tevoren. Ze spreken de prijs van tevoren af, dit noemen we “future-contracten”.
Gedurende de dag worden de vraag en het aanbod van elektriciteit genoteerd, samen met de meest recente transactieprijs. Aan het eind van de dag wordt er een eindnotering gepubliceerd voor elk mogelijk product, dit heet “Einde dag” of “End Of Day” (EOD).
Op basis van deze dagwaarde gaan de twee handelspartijen verplichtingen met elkaar aan: de ene partij moet leveren en de andere partij moet afnemen.
Dag energiemarkt elektriciteit
EPEXSPOT en Intraday
Dit is de markt voor de korte termijn. Op de EPEXSPOT, ook wel de spotmarkt genoemd, kun je elektriciteit kopen voor de volgende dag. Dit is handig als er meer elektriciteit wordt gebruikt dan verwacht, maar het nog redelijk voorspelbaar is.
De prijzen worden één dag van tevoren vastgesteld voor elk uur van de volgende dag. Op de dag zelf, tot aan het moment van levering, kan dit nog worden aangepast op de zogenaamde Intraday-markt.
Dynamisch energiecontract
In een dynamisch energiecontract worden de energieprijzen bepaald op de EPEXSPOT. Op deze markt worden elektriciteit en gas een dag van tevoren gekocht, gebaseerd op de verwachte vraag en aanbod. De prijzen voor elektriciteit veranderen elk uur, terwijl de prijzen voor gas dagelijks fluctueren.